“Ik moest me eerst van de tomaten en komkommers afwenden”‘

Ontwerp een nieuwe kas met drie klimaatzones voor de Hortus’, luidde de opdracht aan eerstejaars bouwkunde studenten van de TU Delft. De beste antwoorden op deze gecompliceerde opdracht staan tentoongesteld bij het RAP Architectuurcentrum. Ook te zien zijn ontwerpen van vierdejaars studenten voor een van de lastigste stukjes stad in Leiden.

Architect en coördinator Huib Plomp vertelt waarom de opdracht zo geschikt is voor beginnende bouwkundigen. “De huidige kas waar de ‘Victoria Amazonica’, een van de ‘kroonjuwelen’ van de Leidse Hortus, zich bevindt, is al meer dan honderd jaar oud. Het is dan wel een monument maar niet mooi. Een functionele kas staat al lang op de wensenlijst. De looproute in de nieuwe kas loopt door drie klimaten. Een subtropisch regenwoud, een bezoekerscentrum met bibliotheek en een woestijn of mediterraan klimaat. Om met deze voorwaarden een goed gebouw te maken moet je materialen met zorg uitkiezen, niet ieder materiaal is geschikt om een kas mee te maken. En een bibliotheek gedijt niet in een vochtige tropische omgeving.”

De studenten beten zich in de opdracht vast en kwamen met verschillende oplossingen. Het ontwerp van Pieter Eisma lijkt op een boomblad. De ribben van het glazen gebouw zijn organisch, maar strak in gelid. Eisma zelf vindt het meer weghebben van een tor. Ook Sanne de Groot liet zich door een insect inspireren bij zijn vormkeuze. Lilith van Assem “moest zich eerst van de tomaten en komkommers afwenden” voor ze zich onbevangen op de opdracht kon storten. Haar vormgeving is doeltreffend. De massieve vorm van haar kas is mooi in contrast met de transparante materialen.

Huib Plomp coördineert niet alleen lessen voor eerstejaars maar doet ook studie naar de windpatronen die zich vormen rond grote gebouwen in een stad. “Je moet daarbij niet alleen denken aan windhinder die mensen ondervinden op straatniveau, maar ook aan het voordeel dat uit die turbulentie valt te halen. Denk bijvoorbeeld aan duurzame energie en aan ventilatie in gebouwen.”

“Windenergie krijgt veel kritiek. Veel mensen vinden de moderne windmolens landschapsvervuiling. En of je het daarmee nou eens bent of niet, als energiebron is wind onbetrouwbaar, vastgestelde hoeveelheden energie krijg je niet.” Toch levert de turbulentie wel degelijk wat op. Een van de tentoongestelde gebouwmodellen is heeft in het hart drie grote turbines boven elkaar. “De vorm van dit gebouw stuurt de wind naar de turbines. Dit hele pand wordt zo voorzien van stroom en er is genoeg om ook de buren van energie te voorzien.”

Onder begeleiding van Huib Plomp onderzochten de vierdejaars bouwkundestudenten de windpatronen bij de U-bocht bij het Leidse Centraal Station. De onorthodoxe vormen waarmee de studenten op de proppen kwamen werden getest in een grote windtunnel. Zowel de gebouwontwerpen als de foto’s van de testen zijn tentoongesteld.

De expositie duurt tot en met 19 maart. De tentoonstellingsruimte van het RAP Architectuurcentrum is te vinden op de Nieuwstraat 33. Openingstijden: woensdag, donderdag, vrijdag van 13.00 tot 17.00 uur en zaterdag van 11.00 tot 17.00 uur.

Geplaatst in Leids Nieuwsblad 5 februari 2005

Related Images: