Beeldhouwer Ap Verheggen bijt zich sinds vier maanden vast in zijn nieuwe project: hij wil een gletsjer bouwen in de woestijn. Verheggen: “Het klimaat is dynamisch, dus moet de mens zich aanpassen. We weten bijvoorbeeld nu al dat zoet water schaars zal worden. Op het moment dat je tegen iemand zegt dat je een gletsjer wilt gaan bouwen in de woestijn, zeggen ze: ‘Je bent compleet geschift.’ Na een uur praten en brainstormen is dat weg, dan denken ze: ‘Goh, stel dat het mogelijk is, dan heb je een zoetwaterbron gemaakt in de woestijn.'”
Zondag 20 februari was Ap Verheggen samen met koeltechnicus Erik Hoogendoorn te gast in Labyrint Radio. Dat gesprek is hier na te luisteren. In dit studiogesprek ook een reportage waarin ik op bezoek ga bij Ap en een andere kompaan, Jan Alkemade. In Jan’s hobbyschuur vertellen ze over hun ideeën over de gletsjer.

Verheggen wil met zijn project laten zien hoe technologisch vernuft oplossingen kan bieden voor gevolgen van klimaatveranderingen. Unesco IHE, het kennis- en opleidingcentrum voor water van Unesco, reageerde enthousiast en benoemde Verheggen tot een van hun ambassadeurs.

Verheggen werkt samen met andere bevlogen experts aan een vriesinstallatie die een ijssculptuur produceert en op zonne-energie draait. Een van die meedenkers is Jan Alkemade, gepensioneerd werktuigbouwkundige en projectmanager bij Shell. Alkemade moest wel wennen aan de manier waarop Verheggen met zijn idee in de wereld staat. “Een ingenieur zoals ik denkt in problemen die opgelost moeten worden. Bij Ap werkt dat anders. Volgens hem zijn er zijn alleen maar oplossingen voor situaties die nooit een probleem zijn geweest.”

Hoe de woestijngletsjer er precies uit zal komen te zien, weten de mannen nog niet. De uiteindelijke vorm wordt gedicteerd door de technische eisen. Verheggen zocht contact met koeltechniekexperts Frank van der Heijden en Erik Hoogendoorn die na het doorlichten van verschillende methodes het verlossende woord spraken: het is niet onmogelijk. Ze stelden wel een aantal randvoorwaarden op. Een van die voorwaarden is dat de minimale oppervlakte van de zonnepanelen driehonderd vierkante meter moet beslaan. Hiermee wordt de benodigde energie opgewekt om dertig vierkante meter ijs te laten ontstaan. Het hiervoor benodigde water komt uit de lucht, condens slaat neer op ijskoude platen die in de schaduw van de zonnepanelen staan.

Driehonderd vierkante meter zonnepaneel aan één plat stuk is natuurlijk niet iets bijzonders om naar te kijken. Vandaar dat Verheggen schaalmodelletjes maakt van piepschuim. “Het watermolecuul dat bestaat uit een O-atoom met twee H-atomen, bracht mij op het idee een structuur te ontwerpen voor een mooi golvend oppervlak.” Als de installatie en daarmee de woestijngletsjer vorm heeft gekregen, gaat Verheggen op zoek naar partners die kunnen helpen met de verwezenlijking ervan. Zijn voortgang is te volgen op sunglacier.com

Related Images: